IJslands mos (Cetraria islandica)
Ondanks zijn naam is het zogenaamde “IJslands mos” geen mos maar een korstmos, d.w.z. de symbiose van een schimmel met een alg. Het wordt ook wel hertshoornmos genoemd vanwege zijn vorm en groeit overal in het hoge noorden, maar ook in bergachtige gebieden.
IJslands mos dient als voedselplant voor rendieren, en de IJslanders maakten vroeger ook een voedzame pap van de gedroogde planten. In de 17e eeuw ontdekten ze de geneeskrachtige eigenschappen van het struikmos.
IJslands mos bevat meer dan 50% in water oplosbare slijmstoffen, evenals usnic zuur en bitter smakende korstmoszuren. Het slijm werkt irritatieverlagend bij ontstekingen in mond en keel en op het maagslijmvlies, omdat de in water oplosbare polysachariden een beschermende laag vormen. Bovendien heeft het korstmos ontstekingsremmende, antimicrobiële en immunostimulerende eigenschappen. Koude extracten van de geneeskrachtige plant met water worden gedronken als thee of bereid als zuigtabletten bij geïrriteerde hoest, keelpijn of gastritis.
Door de bittere stoffen in de medicinale plant worden ook de eetlust en de spijsvertering gestimuleerd. Daarom wordt het traditioneel gebruikt bij uitputting en in de herstelfase.
Internationaal kankeronderzoek onderzoekt momenteel het in IJslands mos aanwezige usnic zuur voor mogelijk gebruik bij kanker.